U ovu grupu spadaju organi čija je namjenska funkcija izlučivanje mokraće. Centralni organ ovog sistema, bubreg, izlučuje mokraću dok ostali služe kao odvodni putevi. U ovaj sistem spadaju: bubrezi, mokraćovod, mokraćni mjehur i mokraćna cijev.
BUBREZI
Bubrezi su paran organ težak od 120-200 gr, koji svojim oblikom podsjećaju na zrno graha. Razlikujemo desni i lijevi, koji su simetrično postavljeni sa obje strane kičmenog stuba u slabinskim ložama. Desni bubreg je nešto niže postavljen u odnosu na lijevi, dok su bubrezi kod žena postavljeni niže nego kod muškaraca. S obzirom na oblik, na svakom bubregu razlikujemo prednju i zadnju ploštinu, srednji i vanjski rub, te gornji i donji pol.
Prednje ploštine bubrega pokriva stražnji dio potrbušnice a na unutarnjem rubu je otvor kroz koji prolaze žile i mokraćni kanal. Ovako se može vidjeti zrnata i crvenkasta bubrežna kora kao i prugasta bubrežna sredina. U kori se nalaze brojna zrnca nazvana bubrežna tijelašca (malpighijeva tijelašca). Njih okružuje čahura u koju se izlučuje mokraćevina iz krvi. Iz tijelašca izlazi bubrežna cjevčica koja formira izvodnu cijev kroz koju se sadržaj izlijeva u bubrežnu čašicu. Nakon toga kroz mokraćovod izlučeni sadržaj odlazi u mokraćni mjehur.
Bubrezi igraju veoma važnu ulogu pri održavanju normalne reakcije krvi. Kroz oba bubrega protiče od 0,7 do 1,2 litra krvi u minuti. Količina krvi koje prođe kroz bubrege za 24 sahata je otprilike 1500 litara a iz te količine za isto vrijeme izluči se prosječno 1500 ccm mokraće. Ova količina se može povećati na 2500 ccm ili u nekim slučajevima smanjiti na 400-500 ccm. Mokraća o kojoj govorimo je koncentrovani rastvor soli u vodi i ima slabo kiselu do neutralnu reakciju. Zdravi bubrezi ne izlučuju mokraću koja sadrži bjelančevine. Svaka promjena u sastavu krvi u odnosu na mokraćne tvari u njoj, dovodi do pojačane funkcije bubrega.
MOKRAĆOVOD
Mokraćovod ili ureter je parni cjevasti organ koji mokraću izlučenu iz bubrega odvodi u mokraćni mjehur. Razlikuju se lijevi desni ureter, pri čemu postoji jedna razlika a to je da je desni malo kraći, jer je i desni bubreg postavljen malo niže. Ureter je u stvari direktan nastavak bubrežne karlice i proteže se do ulaza u mokraćnu bešiku. Ukupna dužina mu je oko 30 cm. Na svom putu do mjehura ureter prolazi kroz trbušnu šupljinu i šupljinu male karlice. Na mjestu gdje desni ureter ukršta takozvanu vanjsku ilijačnu arteriju, a lijevi zajedničku, nastaje karakteristično mjesto gdje se najčešće zaustavi kamenac na putu od bubrega do mokraćnog mjehura. Zid uretera je izgrađen od snažne glatke muskulature koja vrši peristaltičke pokrete i tako tjera mokraću u mjehur. Sluzokoža mu je jako naborana ali ti nabori nestaju kada kroz njih prolazi mokraća.
MOKRAĆNI MJEHUR
Mokraćni mjehur je rezervoar u kojem se sakuplja mokraća koja kroz ureter dolazi iz bubrega. Smještena je u šupljini male karlice, kruškolikog je oblika, a kapacitet joj je u normalnim uslovima oko 400 ccm. U posebnim slučajevima kapacitet mokraćnog mjehura zna se povećati i do 1500 ccm. Gornji dio organa je zašiljen i zove se vrh mjehura dok je donji proširen i zaobljen i zove se dno mjehura, a između njih se nalazi takozvano bešično tijelo. Na dnu mjehura nalazi se jedan ljevkast otvor kojim započinje mokraćna cijev koja izvodi mokraću van iz organizma. Kod muškaraca je dno mjehura sraslo sa prostatom, pridodatom spolnim organima.
MOKRAĆNA CIJEV
Ovo je neparan cjevasti organ koji izvodi mokraću iz mokraćnog mjehura vani. Muška i ženska mokraćna cijev se razlikuju, kako po gradi, tako i po funkciji. Dok je kod žena ta cijev u pravom smislu samo izvodna cijev, ona je kod muškaraca pravi urogenitalni organ jer pored izbacivanja mokraće kroz nju biva izbacivana i sjemena tečnost.
